Со горештините, ми врие крвта циганска. Ми доаѓа да фатам џаде негде. Да најдам некој нов град за живеење, да си облечам некој нов идентитет, да најдам некое ново место во кое ќе се заљубам. И да го сакам со сите негови звуци, мириси, перифериски згради, просјаци, вина, улични проститутки, стари гранапчиња, гробишта, игралишта и кучиња. И кога сум веќе убедена дека можам пак, на некое било кое друго место, ме сепнува помислата на јазикот. Наспроти мојата храброст и неразумност, ужасно ме плашат зборовите.
Јазикот, тој мене ме мачи. Како слабак кој се плаши од непознатото, мене, кога се работи за непознатото, најмногу ме мачи јазикот. Ме плашат туѓите азбуки зашто се плашам да не носат некои нијанси, некои тајни букви кои јас нема никогаш да ги дознаам. Страв ми е да одам на лекар тука. Зашто секогаш се препотувам и се плашам дека не сум се дообјаснила. Страв ми од сите оние скриени или двосмислени значења со кои тешко се излегува на крај.
Тој, тој е прекрасен. Најсигурната точка, најубавиот почеток. Јазикот почнува, става крај, најбитен е во средината. Нема поголем алат за сакање. Нема поголема несигурност од онаа која може да ти ја вдахне немањето на зборови.
А имам, не да немам. Град кој го засакав кој ме штити и топли. И знам многу зборови. Некои дури не знам да ги преведам. Ги знам, ги употребувам, ги разглобувам. Си играм со нив. Ама мене зборовите не ми се толку убави како нашите.
Кога читам, сакам само на нашки да читам. Само така знам што сакал да каже писателот. И знаете дека со носталгијата не се борам од многу одамна. Ама тој јазикот, многу ме гризе.
Зашто кога си многу лут, тебе ти доаѓа да си опцуеш да дијалект. Кога ти е многу убаво ти доаѓа да испушташ некои исконски звуци, што ти останале. Кога ти лошо, офкаш. И јас така.
Еднаш ми рекоа еднаш дека немало да ме препознаат ако на крај на муабетот (кога нешто не сум дослушнала) сум рекла:
"А?"
А тука викале:
"Е?"
И јас сум надвор од игра. Заради некои глупи нијасни.
Ако ми е мачно викам; "Оф". Ми се офка бе, така ми иде. Не, тука се вика: "Аја-ја-јај". Јазично дисквалификувана.
Најголемата тешкотија се расправиите. Тогаш, потиштено сфаќам дека не можам да се борам. Така повредена, тивко стискам заби и викам дека и онака никогаш нема да разбереме. Од прости причини. Од што не збориме исти јазици. Од што немаме исти шеги на кои ќе се смееме за да се смириме. Зашто ако јас му кажам дека ми мириса на сјај, тој нема да разбере. Ако седиме во кафана и му објаснувам храни и мириси, тие нема да него да стигнат. Јазикот ќе го заебе. Ќе сака, ама нема да ди достигнат моите преведени зборови. Кога јас ќе му преведам некоја поговорка, ќе се осетам глупо, зашто тој нема да разбере онака како јас што ќе сакам да му кажам.
И све така. Ќе сакаме ама јазикот ќе стои меѓу нас. Од една страна прекрасен и неопходен, врата низ која ќе се почнеме да разговараме и да се разбираме. Од друга страна тешка зандана која не успеваме да ја надминеме.
И еве тука викаат: "Жени и бикови од твоите краишта."
Ние би одговориле: "Земи си жена од твоето село."
Ќе се сакаме повеќе за да ги надминеме обичаите, гледиштата, навиките. Ќе се сакаме повеќе за да ги надминеме религиите. Све ќе пребродиме. Ама јазикот ќе остане првото нешто што не врзало и првото што ќе си го каже своето кога ние ќе заглавиме во кал. Јазикот ќе не гризе, зашто тој нема никогаш да биде толку заеднички. Како јас сега да му кажам: "Ни вода, ни бутур." Ќе ми се заплетка јазикот, ќе се осетам несоодветна.
И тој никогаш нема да ми допре мене како ниту јас нему. Јазикот секогаш ќе остане помеѓу нас како сведок дека без него тешко ќе си допреме еден во друг.
И јас тогаш ќе почнам да мислам дека ако сакаш на мајчин јазик, посилно ќе сакаш. И така ноќта ќе легнам и ќе сонувам дека сум ги загубила зборовите. Тие мајчините. И коа ќе се разбудам и ќе сфатам дека сите зборови си се на свое место, олеснето ќе помислам дека кошмар покошмарски звучи од инкубо. Од италијанската верзија на кошмар. А оваа моја мисла, тивко ќе си зајде во мене, зашто овие јазични нијасни ќе ме мачат само мене, околните нема да ги засега.
Емили, Италија
