Густ магловит здив го зафаќа храмот на шаолините, сместен сред планинските височини на провинцијата Хенан. Камените патеки, натабани од чекорите на безброј генерации монаси, водат до главниот двор - епицентарот на фокусот, сеприсутноста и медитацијата. Во воздухот се чувствува свежината на боровите дрвја, а далечното ехо од ѕвонот, предизвикан од раката на најмладиот ученик, го обележува почетокот на денот. Светлината на раното сонце пробива низ густиот чад што се издига од малата кујна на источната страна. Тоа не е обичен чад, туку чад што испарува од храната на стариот мајстор. Седам во сенката на старото гинко, подготвен за утринската медитација.
Тишината ми е водич. Како што ме подучи мајторот: „Колку и да е бучна природата, таа е тивка. Тишината е отсуство на човечка врева“. Ги мантрам овие мудрости додека празнината на умот и длабокото дишење се обидуваат да ги изгасат сетилата од осигурачи. Но пареата од кујната ми предизвикува потешкотии во процесот. Насетувам вкусен оброк во најава. Се обидувам да ја игнорирам, да се вратам во длабоката тишината. Но мирисот станува сè поинтензивен. Ударите од металната лажица по врелиот вок пенетрираат без прашање во моите виjуги кршејќи ми го зенот. Сфаќам дека денешната медитација е изгубена битка против самиот себе.
Наместо да се натпреварувам со моите немирни сетила, решавам дека е подобро да го искористам времето на поинаков начин. Станувам, ја тресам прашината од наметката и тргнувам кон кујната. Ја отворам вратата, влегувам а мајсторот веднаш прашува: „Не успеа, нели?“ ме пречекува без да се сврти. Знае. Мајсторот секогаш знае. „Не успеав“, признавам. „Ако веќе не можам да медитирам, можам барем да научам нешто.“ Тој се насмевна и рече: „Готвењето е исто како медитацијата. И двете бараат трпение, посветеност и способност да бидеш присутен. Спремен си, време е…“
Со лесна возбуда пристапувам кон работната површина а таму:
На тенки парченца исечени лежеа 3 моркови и 2 црвени пиперки. До нив врвови од брокула и 30-тина грама индиски ореви. Го прашувам мајсторот зошто нема ѓумбир и зошто има индиски ореви наместо кикирики. „Глеј си работа“ - ми враќа спокојно.
На страна имаше микс од благ чили сос и соја сос. До нив, веќе сварени оризовите нудли (варени според упатството на пакувањето). Вок-тавата загреана, и прелиена со масло за готвење.
Мајсторот ми дава ишарет дека прво треба да ги запржам индиските ореви. Едно 3-4 минути со постојано мешање. Откако ќе поцрнат следуваат зеленчуците. Ми сугерира ако не се чувствувам спремен за да ги ротирам компонентите во воздух како палачинки, да се послужам со лажицата. Го правам тоа, не сакам да храна на подот.
После 5 минути ги додаваме оризовите нудли и миксот од сосови. Мешаме уште 2-3 минути за зеленчукот да се распореди фино помеѓу тестенините. Тргаме од рерната и крунисуваме со сусам. Се сместуваме во тивкиот агол од кујната, со две чинии полни со топла, шаолинска паста која чури.
Мајсторот не зборува. Вели дека вистинскиот вкус бара целосна посветеност, исто како медитацијата. Јас земам прв залак и веднаш чувствувам како богатите ароми танцуваат на моето непце. Крцкавите ореви го балансираат мекото тесто од нудлите, додека сосот со својата суптилна мешавина од солено и благо-луто ја поврзува целата композиција.
„Сега разбираш?“ прашува мајсторот, конечно кршејќи ја тишината.
„Разбирам,“ одговарам.
„Дури и наједноставното јадење може да биде пат кон сознанието.“
Мајсторот одмавнува со глава, задоволен.
„Секој залак е лекција. Но запомни, секоја лекција е најдобро научена кога ќе ја споделиш со другите.“
Кирил Стоименов - црн појас
