Добар живот значи едноставен живот. Меѓу сите филозофски идеи за тоа како треба да се живее, оваа не е ретка - од Сократ до Торо, до Буда и Вендел Бери - се провлекува над 2000 години.
Во поголемиот дел од човековата историја, штедливата едноставност не била избор туку потреба, па оттаму се сметала и за доблест. Но, со напредокот на индустрискиот капитализам и консумеризмот, се појавува систем посветен на упорен раст, а со него и популација („пазарот“) охрабрена да купува многу нешта кои по традиционалните стандарди се повеќе од она што е потребно. Резултатот е губење контакт меѓу традиционалните вредности што ни се наследени и консумеристичките императиви кои ни ги инсталирала современата култура.
Во пред-модерни времиња, разликата меѓу она што филозофите го советуваат и начинот на кој луѓето живееле не била толку голема. Богатството давало сигурност, но дури и за богатите, изобилството било слаба заштита против несреќи од типот на војна, глад, болест, неправда и тиранија. Стоикот Сенека, еден од најбогатите луѓе во Рим сепак завршил осуден на смрт од Нерон. А мнозинството - робови, слуги, селани и работници - немало начин да акумулира дури и најскромно богатство.
Сега изгледа дека повторно се пројавува интерес, особено меѓу миленијалците, за одново откривање на придобивките на едноставниот живот. Нешто од ова е одраз на една носталгија за пред-индустрискиот и пред-консумеристички свет, плус симпатии кон моралниот аргумент дека едноставното живеење те прави подобра личност. Штедливоста, отпорноста и независноста те прават посреќен, со промовирање мир во себе и добро здравје и така те држат поблиску до природата.
Види: #Underconsumption: Трендот што се спротиставува на претераното трошење
Овие аргументи се солидни, но и покрај почитта кон ваквите учења, сепак фали уште убедување. Милиони сè уште брзаат да трошат и да се снабдуваат, купуваат ливчиња за лотарија, работат до бесвест и собираат долгови. Зошто вака?
Еден од очигледните одговори е просто - лицемерие. Аплаудираме на едноставноста, а ги игнорираме нејзините постулати во секојдневниот живот. Го фалиме едноставното живеење на Папата, гледајќи го како знак на морален интегритет, а истовремено се надеваме и навиваме за економски развој во вид на поголеми куќи, побесни коли и други луксузни добра.
Но, проблемот не е само во нашиот конфликт меѓу праксата и декларативните уверувања. Нашето размислување за едноставнота и луксузот, штедливоста и екстраваганцијата е фундаментално непостојано. Осудуваме екстраваганција што е непотребно трошење, а се восхитуваме на такви нешта од минатото како Забранетиот град во Пекинг, или палатата Версај. Вистината е дека многу од она што го нарекуваме „култура“ е поттикнато од форми на екстраваганција.
Сепак, можно е да стоиме пред промена, под влијание на два фактори - економијата и еколошкото движење. Кога доаѓа рецесија, како што дојде неодамна, милиони одеднаш се наоѓаат во услови каде што внимателното трошење повторно станува потреба, и одново се открива вредноста на доблеста што доаѓа со него.
Во општества како САД, сведочиме на тенденција капитализмот да ја зголеми разликата меѓу тие што имаат многу и тие што немаат ич. Оваа растечка нееднаквост носи свежа критика на екстраваганцијата и претераното трошење. Кога толку многу луѓе живеат под границата на сиромаштијата, има нешто невкусно во дрските прикази на изобилство и луксуз. Плус, нееднаквата поделба на богатството претставува и пропуштена можност. Според Епикур и други „заговарачи“ на едноставноста, човек може да живее одлично сè додека основните потреби му се задоволени.
Но, колку и да биле мудри, Сократ и Епикур не предвиделе аргументи во однос на екологијата. Два цека индустријализација, раст на популацијата и луди економски активности нè удавија во смог, загадени езера, реки и океани, токсичен отпад, ерозија на почвата, уништување на шуми, изумирање на видови и глобално затоплување. Филозофијата на штедливата едноставност изразува вредности и се бори за животен стил што може ни е најголема надеж за сечење на овие трендови и задржување на нежните екосистеми на нашата планета.
Сепак, сè уште има такви (и многу се) што не се убедени во ова. Но, ако нашите моментални методи на заработување, добивање, трошење и отфрлање се покажат како неодржливи - а тоа може да дојде многу брзо - ќе дојде време кога ќе бидеме принудени на едноставност.
Во таков случај, излегува дека традицијата содржи филозофија на иднината.
