Вести › Набрзинка

Турција стана Туркије

2 јуни 2022

По барање на официјална Анкара, Обединетите Нации ја одобрија промената на името на Турција.
Скопскиот Институт Јунус Емре толкува: Турција и на македонски јазик ќе ја викаме Туркије. Именките Турчин и Турчинка остануваат. Останува и придавката турски.
Лингвистот Игор Радев вели: Ние ќе се водиме од фонетиката на нашиот македонски јазик. Веројатно само во официјална кореспонденција што се врши на англиски јазик, Турција (сега Turkey) ќе се замени со Туркије (Türkiye). Ние гласот „ü“ и да сакаме не можеме да го изговориме, затоа што тој глас не постои во македонскиот јазик. Не можеме да ја менуваме фонетиката на сопствениот јазик.
И не треба, објаснува Институтот Јунус Емре. Гласот „ü“ на македонски јазик ќе се изговара како и досега – како „у“.

извор

Гасот и нуклеарната енергија се „зелени“

10 септември 2025

Судот за правда на Европската Унија ја потврди одлуката на Европската комисија од 2022 година да ги прогласи природниот гас и нуклеарната енергија за „зелени“ извори и да овозможи субвенции и други финансиски поволности за инвестиции во овие технологии.
„Економските активности во нуклеарната енергија и сектори на фосилни гасови може, со одредени услови, да придонесе значително за прилагодување кон климатските промени“, објави судот на ЕУ во Луксембург.
Во објаснувањето се додава дека генерирањето енергија од нуклеарни извори речиси и да не испушта штетни гасови и дека во овој момент економски прифатливите алтернативи, како обновливите извори, не се доволни за да ја задоволат потребата за енергија.
Одлуката на Брисел беше обжалена од Австрија, која е најголем противник на нуклеарната енергија во Европа.
Шпанија и Данска тврдеа дека гасот не може да се смета за „пријателски за климата“, бидејќи со согорувањето се испушта ЦО2. Полска и Бугарија, од друга страна, се залагаа за повеќе инвестиции во гасот за да можат да го напуштат јагленот како поштетен извор на енергија.

извор

Шпанија забранува пушење на тераси и во паркови

10 септември 2025

Шпанските власти предложија еден од најрестриктивните закони за забрана на пушење, кој ги опфаќа и јавните места на отворено.
Нацрт-законот предложен од Министерството за здравство предвидува забрана на пушење на тераси на барови и ресторани, во универзитетски кампуси и образовни центри, во паркови, игралишта и спортски објекти, во училишни дворови, во јавни базени, работни возила, дискотеки на отворено, обложувалници и на 15 метри од јавни згради.
За прв пат, вејповите, капсулите и загреаниот тутун ќе бидат изедначени со цигарите.
„Реформата е дел од сеопфатна стратегија што вклучува финансирани третмани за откажување од пушење, регулирање на нови уреди и фискални мерки. Министерката за здравство Моника Гарсија ги поткрепува мерките со научни докази и јавен консензус. Иницијативата е усогласена со европските препораки и има широка јавна поддршка, дури и кај дел од пушачката популација“, соопшти Министерството за здравство.

извор