
Човече, можеше целосно да се почувствува промената во просторијата кога македонскиот премиер Христијан Мицкоски и претседателот на Европскиот совет Антонио Кошта влегоа на нивната заедничка прес-конференција попладнево.
Ако нивната претходна средба по пристигнувањето изгледаше љубезна и срдечна, оваа средба дефинитивно имаше непријатна атмосфера(по мое мислење, фактот што нивниот состанок доцнеше требаше да биде првото црвено светло).
Да, Кошта ѝ честиташе на Македонија за нејзините напори - како што апсолутно треба, со оглед на тоа што земјата се искичми за интеграција во ЕУ. Но, тонот? Забележително помалку ласкаво од она во Црна Гора вчера (па дури и Србија претходниот ден...).
Не ви треба диплома по политика за да ја забележите разликата. Тензијата се сведе на вообичаената тема - како се третира Македонија во споредба со другите кандидати од Западен Балкан.
За оние од вас што не се упатени, предупредување за спојлер: Апсолутно не подеднакво.
Главното барање од ЕУ е Македонија повторно да го измени Уставот. Тоа е покрај тоа што веќе неколку пати го менуваше името, знамето и Уставот на земјата во име на „напредокот“. Во меѓувреме, ЕУ сè уште не може да гарантира дека ова ќе бидат последните пречки што Македонија ќе мора да ги прескокне.
Тој недостаток на јасност не само што е фрустрирачки туку е и исцрпувачки!
Затоа не изнанедува што на прес-конференцијата, Мицкоски повтори зошто не помрднува. Кажа што кажа и стои зад тоа. Но, најважно од сè, тој стои зад својот народ и нема да ги поништи своите ветувања — за разлика од... ох, не знам, претходниот режим?
Со подипломатски зборови, Мицкоски уште еднаш повтори дека нема намера да го продаде македонскиот идентитет — ни сега, ни никогаш — особено кога таргетите продолжуваат да се движат. И искрено, можете ли да го обвините? Сето тоа додека другите во регионот некако успеваат сами да одберат што ќе прават (или не) и сепак магично да продолжат напред. Како што со право истакна Мицкоски, она што претходната влада го договори во 2022 година беше брзо спроведено без соодветен демократски процес. И сега од ОВАА влада се очекува слепо да го почитува? Жал ми е (не ми е жал), но, не.
Тој најдобро го кажа тоа: „Очекуваме ова да биде двонасочна улица. Направивме многу отстапки. Патот е тежок за сите, но за нас е најтежок.“
Турнејата на Кошта низ Западен Балкан дефинитивно фрла светлина врз тоа како ЕУ го гледа регионот - и кој е на кое место во рангирањето. Она што продолжува да биде збунувачко е како Македонија продолжува да игра според правилата... а сепак се третира како црна овца во семејството.)
За да биде јасно, не станува збор за одбивање на реформи или отфрлање на Европа - далеку од тоа. Мицкоски јасно стави до знаење дека иднината на Македонија е во ЕУ. Само не по цена на откажување од уште еден екстремитет.
Премиерот не бара посебен третман — само фер третман. Малку почит, реципроцитет и доследност би можеле многу да помогнат.