Авторот на „Фрески и гротески", „Папокот на светот", „Вештица", бројни драми, критики и есеи, професор и колумнист, што би рекле водителите кои претендираат на Пулицер - „некој кого нема потреба посебно да го претставуваме". Му благодариме, не само што прифати, туку и што навистина напиша писмо до замислениот читател - до вас кои тоа го посакавте - дури и без тие пет долари.
„Драг мој читателе/читателке,
Не знам, искрено, што да ти кажам. А кога човек не знае што да каже, има да каже најмногу. Јас со тебе флертувам веќе добри 25 години, ако не и повеќе. За мене флертот е највозбудливата работа, затоа што однапред знам дека – немам шанси. Немам шанси да бидеш мој/моја. Флертот е утешна награда. Ти си моја утешна награда. Затоа што главната награда – животот, ни тече како ситна пченица низ прсти. Животот е неумолив: тој е време, и секој ден ги забележуваме знаците на тоа течење, кога ќе се погледнеме во огледало – брчките ни кажуваат дека животот си тече, а утешната награда – она што го пишувам, и ти, којшто го читаш – стануваат главна награда.
Вистина, што имам јас освен тебе? Ти си анонимен/анонимна. Ниту те знам, ниту те познавам. Дури и да ми дојдеш во театар, да гледаш моја претстава, мислиш дека ќе те запомнам? Нема шанси. Но, во тоа е убавината – што не те знам. Не знам кој си, не знам каков си, не знам каква си, не знам ништо за тебе. Најмалку знам подробности за тебе – не знам дали ти кркорат цревата во пресудните животни моменти (кога стоиш пред љубениот/љубената и се срамиш од кркорењето на цревата), не знам дали кога одиш по улица пред важен испит или решение си помислуваш „Ако го шутнам ова каменче и ако ја погодам решетката од канализацијата сè ќе биде во ред", не знам дали ја стискаш пастата за заби од половина и дали поради тоа те караат, не знам ни дали и што работиш. Возбудата е во тоа што ти пишувам, а не знам кој/која си. Таа возбуда од соблекување пред непознатиот јас ја викам – флерт.
Не занесувај се дека мојата уметност е голема. Таа е само човечка. Јас и не знам што сум напишал – дали ми веруваш дека ниеднаш, откако сум напишал своја книга не сум ја прочитал? Страв ми е од тоа, чувствувам зазор. Не сакам да си правам сопствена обдукција – да си ги гледам сопствените црева, срцето, белите дробови.
Но, затоа, тука си ти. Моите книги без тебе се само неотсвирена партитура. Што сум јас без тебе? Јас сум книга напишана, ама непрочитана. А умните велат – можеби Аристотел навистина напишал и втор том од „Поетиката", посветен на комедијата, можеби таа книга лежи затрупана во најдлабоките геолошки слоеви, но книгата не постои доколку нема БАРЕМ еден читател.
Затоа, јас ти велам: ти си моето тело, јас сум твојата сенка. Ако тебе те нема, ќе ме нема ни мене. Тоа е чудесна ситуација – сенката да му претходи на дрвото/телото. Ако јас сум сенка, а ти си дрвото, и ако јас постојам пред тебе, тогаш ти си во супериорна позиција. Ти можеш, едноставно, да ја затвориш мојата книга и да кажеш – сенко, оди си, ти не наликуваш воопшто на мене. И јас ќе се изгубам. Ќе бидам сенка која бара некое тело што ќе и прилега.
Мил мој, мила моја,
за љубовта пишувам. И знаеш веќе, и од „Папокот на светот", и од „Вештица", и од моите драми – ако љубов немаш, нема ни да згрешиш. Дури и каменот има љубов во себе, оти камен од камен удрен – исфрла искри. Без љубов нема грев, без грев нема човек! Умниот Аристотел не учеше да одиме по „средниот пат", за да не почувствуваме болка во животот. Умеренетите не страдаат. Но јас велам – само УМРЕНИТЕ (а не умерените) не страдаат. Што ќе ми е, Аристотеле, таков живот, без страдања, умерен, со средна мера? Што ќе ми е да пијам а да не опијам, да љубам а да не умрам од љубов, да пишувам а да не полудам од огномет од зборови? Што ќе ми е живот кој минува крај мене како ексресен воз покрај статична бандера? Наместо јас да јурам низ него?
Ете толку, мој драг читателе, моја драга читателке. Имам уште многу да ти кажам, но тоа ќе со сторам во моите следни романи и драми. Главно, се се сведува на пораката: живеј како да ти е прв и последен ден! Она што се чува и штеди засекогаш исчезнува. Она што се троши – се обновува. Доказ – чувај си ги емоциите и наскоро нема ништо да чувстваш. Љуби, и ќе почнеш да љубиш двојно повеќе.
И запомни: се, освен љубовта и пламенот, е деливо со два. Подели леб на две – добиваш две половини. Подели шише вино на два – добиваш две половини од еден литар. Но, подели пламен од свеќа на две - добиваш две цели, два цели пламена. Ниедна свеќа од која палиш друга нема да даде половина пламен. Ќе ù го даде цел на другата свеќа. Од едно цело – две цели! Каде ја има таа математика на друго место, освен кај пламенот?!
Истото е и со љубовта. Само за неа не важи математичкиот закон според кој едно цело се состои од две половини. Со љубовта и пламенот е така: од едно цело, со поделба не се добиваат две половини – туку две цели! Живеј за таа поделба, во која Едното, кога ќе се подели, се добиваат две ЕДНА.
Да си ми жив/жива и здрава, и труди се да го допишеш во моите книги сето она што јас сум го премолчел! А моето молчење е твој говор.
Во слава Господова, март, лето Господово, 2012,
Твој,
Венко Андоновски"
* Доколку сакате да му одговорите на Венко, пишете на chitajte@gmail.com, ќе му пренесеме.
