Родендените во раното детство беа една од најволшебните работи што ми се случуваа. Тогаш сите се однесуваа со мене подобро од обично. Никој не ме давеше со таблица за множење или со нејасни формули и формулации кои, уште тогаш ми се укажа таа света тајна, по нечија грешка се вметнати во образовниот систем. Ја сакав возбудата од слаткото исчекување на гостите и подароците, исто колку што ги сакав самите гости и подароци.
Малку подоцна, родендените станаа добар повод за забава, мрсни фоти и гитара, а подароците - помалку важни.
Меѓутоа, во 30-тите, тие станаа неважни, често излишни. Како шампион во заборавање на родендените на моите драги луѓе, веројатно често ќе заборавав и на мојот, да не е така впечатливо позициониран на календарот - го делат само два дена до Нова година.
Пред крајот на триесеттите и во текот на четириесеттите, родендените добиваат цинична нота, меѓу подароците се прикрадуваат некои нови брчки и помислата дека на мои години Микеланџело одамна ја завршил Сикстинската капела, Битлси го имаа објавено Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band, Брус Ли го сними „У змајевом гнезду“, Мухамед Али по третпат стана светски шампион во бокс, Наполеон се прогласи себеси за цар... А јас? Ех, да не бев одвлекуван со справување со неважни работи како што е таблицата за множење, нејасни формули и досадни датуми во критичниот период на созревање, можеби ќе го најдeв мојот пат до славата и успехот.
Е, a тогаш доаѓа педесеттиот. И прашањето: каде сум сега, во која доба сум? Се чувствувам како заробен во временска замка. Премногу стар за да бидам млад, и премногу млад за да бидам мудар. Младоста и мудроста, рака под рака, го играат својот злобен танц околу мене, останувајќи надвор од мојот дофат.
Ама еј, нели младоста не прашање на годините туку состојба на духот! Хм, штом некој почнува да се држи до тоа мото кое има благ шмек на патетика, јасно е дека младоста му е при крај. Добро, никогаш повеќе нема да бидам млад, ама, што е со мудроста? Во кој момент од животот стануваме зрели и мудри? Кога точно дури и попаметните од нас почнуваат да ги слушаат нашите совети, бидејќи имаме доволно искуство што нè прави помудри од нив?
Е, тука нема правила. За некои, дури ни три животи не би биле доволни за да стекнат мудрост. По моја слободна проценка, мене три животи некако би ми биле вистинската мерка. Мислам дека ваков период би ми дал вистинска шанса да сфатам, посетам и доживеам сè по што моето срце копнее, да развијам чувство за бизнис и на крајот, на едно двеста години, мудроста сама по себе би дошла.
Па сепак, кај себе можам да видам навестувања на некои ситни мудрости. Уште пред педесеттите забележав дека, заедно со слабеењето на видот, се изострува видувањето на одредени работи и искуства. Со тој изострен вид, како со некои специјални очила, ја забележуваш убавината онаму каде што претходно си ја занемарувал. Нешто слично на филмот на Кјубрик „They Live“, само што во случајов декодираш пораки за убавина и вистински вредности. Принципот на одложено или продолжено задоволство ти станува поблизок.
Не го голташ животот лакомо како порано. Го вкусуваш во мали голтки, оставаш вкусот да ти се прелева преку непцето и јазикот. Ова можеби најдобро се гледа во односот што го имаш со алкохолот. Мерката не е количината оставена во шишето или чашата, мерката е во тебе. Па смееш да оставиш пијачка на пола чаша или на дното на шишето, бидејќи токму во тој момент душата и очите сјаат во вистинската мерка, а уште не се заматуваат. Не паѓаш на аматерското мото дека за варено вино се користи само лошо вино. Знаеш дека со варење лошо вино се добива само лошо варено вино. И знаеш дека не е грев да се вари добро вино, туку да се пие лошо вино.
Со 50, сфаќаш дека драгоцените камчиња на животот не се во долго чеканите остварувања на крупни цели и постигнувања, кои често те оставаат празен на крајот, туку во кратките моменти. И тогаш го држиш конецот на својот живот во свои раце и ги нижеш на него тие скапоцености.
Чаша варено вино, покрај камин, во омилената кафана на Ада Циганлија. Каминот ја грее чашата па виното не се лади и не мора да брзаш со пиењето. Не мора никаде да брзаш. Со 50, си го стигнал животот и сега ти е тука, достапен и опиплив. Жарта во каминот со своето треперење го победува ладот на дрвото и оганот се распламтува, ново скапочено камче удира во претходното. Цанг!
Лежам и читам книга. Домашната џукела ми се склопчува покрај нозете и издишувајќи, затвора очи. Цанг!
Со 50, ја цениш вредноста на живите свирки но наместо гужвите на големите концерти, сè почесто решаваш таа музика да ја преслушаш на Јутјуб, во домашен амбиент, со пијачка која сам ќе си ја одбереш. Минатиот јули на Егзит ги пропуштив Рундек и екипата, Лајбах и Масимо. Само месец дена подоцна, ми се насмевна среќата која ги следи мудрите, а не храбрите, како што погрешно верував пред пеесетите. Пријател ме вика на Рундек и екипата во Ботаничката бавча, вика има вишок карта. Рундек без прашина и гунгула, во зелена оаза, па уште во срцето на Белград, е тоа е веќе нешто сосема друго.
Рундек последните години доста време минува на Брач, бавејќи се со самоодржлива пермакултурна фарма. Во неговиот глас и музиката, таа вечер беше опиплива таа поврзаност со природата. Непретенциозно шаманскиот настап ја претвори бавчата во терапевтска градина.
„Го чувствуваш ли мирисот?“
Пријателот вовлекува воздух низ нос, зафрлувајќи ја главата наназад. „Алоха?“
Одмавнувам со главата.
„Костен?“
„Не. Живот“.
Цанг.
