Пети Смит за нејзиниот колега и пријател

Едреникот со кој отплови Лу

По смртта на Лу Рид се појавија бројни сочувства и трибјути, но на повеќето од нив како да им фалеше емотивност. Еден текст дури тврди дека никој во новинарските кругови не сакал да му пише некролог на овој „човек без шарм“. Но топлиот и благороден текст на Пети Смит ја пополни оваа празнина.

Таа сабота станав рано. Претходната вечер имав одлучено да одам до океанот, па ставив книга и шише вода во торба, и фатив автобус до Роквеј бич. Изгледаше како некој значаен датум, но не го поврзав со ништо посебно. Плажата беше празна и, со оглед на наближувањето на годишнината од ургаганот Сенди, мирното море изгледаше како да ја отелотворува контрадикторната вистина на природата. Стоев таму кратко време, следејќи го патот на еден авион кој леташе ниско, кога добив СМС од ќерка ми Џеси. Лу Рид е мртов. Се сепнав и длабоко воздивнав. Го видов со жена му, Лори, во градот неодамна, и некако почувствував дека е болен. Истоштеноста фрлаше сенка над нејзината вообичаена расположеност. Кога Лу се поздрави, неговите темни очи изгледаа како да содржат бескрајна и добродушна тага.

Го сретнав Лу кај Мекс Канзас Сити (ноќен клуб во Њујорк) во 1970. Велвет Андеграунд свиреа два сета на вечер неколку недели тоа лето. Критичарот и професор Доналд Лионс беше шокиран што никогаш ги немав видено, и ме придружуваше при вториот сет на нивната прва ноќ. Сакав да играм, и можев да танцувам со саати на музиката на Велвет. Дисонантен ду-ворп дрон кој ви дозволува да се движиш многу бргу или многу бавно. Тоа беше мојата доцна и просветлувачка средба со „Систер Реј" (песна од нивниот албум Бела Светлина/Бела врелина од 1968).

По неколку години во таа иста просторија на катот кај Макс, Лени Кеј, Ричард Сол и јас ја претставивме нашата земја на илјада танци. Лу често застануваше да види што правиме. Комплициран човек, тој ги охрабруваше нашите напори, а потоа ми се вртеше и ме провоцираше како ученик на Макијавели. Ќе се обидев да го одбегнам, но тој како мачка повторно ќе се појавеше, и ќе ме обезоружуваше со некој цитат од Делмор Шварц во врска со љубовта или храброста. Не го разбирав неговото променливо однесување, или интензитетот на неговите расположенија, кои се сменуваа, како и неговите шеми на зборување, од брзи до лаконски. Но ја разбрав неговата посветеност на поезијата и квалитетот на неговите изведби кои имаа моќ да транспортираат. Имаше црни очи, црна маица, бледа кожа. Беше љубопитен, понекогаш сомничав, голташе книги и звучно истражуваше. Некаква опскурна гитарска педала за него беше уште еден вид песна. Тој беше нашата врска со озлогласениот воздух на Фабриката. Тој ја натера Еди Сеџвик да игра. Енди Ворхол му шепотеше на уво. Лу ги внесуваше сензибилитетите на уметноста и литературата во неговата музика. Тој беше њујоршкиот поет на нашата генерација, славејќи ги нејзините маргиналци како што Витман ги славеше работниците, а Лорка прогонетите.

Како што мојот бенд еволуираше и ги преработуваше неговите песни, Лу ги благословуваше. Кон крајот на седумдесетите, се подготвував да заминам од градот за Детроит кога налетав на него во лифтот во стариот хотел Грамерси парк. Носев книга песни од Руперт Брук. Ми ја зема книгата од раце и заедно гледавме во фотографијата на поетот. Толку убав, рече, толку тажен. Тоа беше момент на целосен мир.

Како што веста за смртта на Лу се ширеше, почна да расте едно експлозивно чувство, кое ја полнеше атмосферата со хиперкинетичка енергија. Изворите на пораките го наоѓаа патот до мене. Повик од Сем Шепард, како вози камион низ Кентаки. Скромен јапонски фотограф, кој ми прати СМС од Токио - „Плачам".

Како што тажев покрај морето, две слики ми дојдоа на ум, правејќи воден жиг на небото. Првата беше ликот на неговата жена, Лори. Таа беше огледало, во нејзините очи можете да ја видите неговата нежност, искреност и емпатија. Втората беше „огромниот едреник" со кој тој копнееше да патува, од стиховите на неговото ремек дело, „Хероин". Го замислував тоа додека чекав да му се придружи на соѕвездието кое го формираа душите на поетите на кои толку сакаше да им се придружи. Пред да заспијам го пребарав значењето на датумот - 27. октомври - и сфатив дека тоа е роденденот на Дилан Томас и Силвија Плат. Лу одбра совршен ден да отплови - денот на поетите, недела наутро, со светот зад неговиот грб.

Пети Смит

I wish that I was born a thousand years ago
I wish that I'd sailed the darkened seas
On a great big clipper ship

6 ноември 2013 - 12:15