Bookbox

Замислете дека сте маж кој последниве триесет години имал многу близок пријател, маж, со кого не само што професионално соработувал туку и пиел по кафани, се тепал и правел други стереотипно „машки“ нешта. Одеднаш, на 61 година, вашиот пријател ви кажува дека ќе стане жена, со цицки, репче и цветни фустани. Дали ќе му понудите да тргнете на пат низ земјата за да го поддржите во оваа идеја?

„Помошно средство за секаква намена за потребите на вашата канцеларија или дом“. Вака гласи препорака со пет ѕвездички на книга на Амазон. Не која било книга, туку учебник со 1279 страници, тврда корица и (навидум) едноставен наслов: „Гравитација“.

Шарлот, Емили и Ен не се ни Бронт, ни Бронте, туку Бронти?

Денес, 26.09., излезе вест дека е исправена грешка направена уште пред 85 години, со тоа што во Поетското катче на Вестминстерската опатија презимето на сестрите кои на македонски (српски, бугарски) ги знаеме како БронтE биле напишани без две точки врз е-то. На англиски без тие ознаки некој може да го прочита презимето како „Бронт“, а всушност е Бронти.

Oд каде потекнува идејата за „рамноправност“?

Човечката историја е цик-цак линија на доминација и обиди за регулирање на истата, со развивање на кооперативни начини на живеење. Последново е „цик“-от. А „цак“-от е огромен чекор нaназад во периоди кога поради потреба од работна рака (поради земјоделие или индустрија) хиерархиските структури повторно биле воспоставувани, посилни од претходно. 

Kaранфилче: ароматичниот зачин кој создал империи

Позади еден навидум скромен зачин стои сложена историја на царства и профити, колонијализам и глобализација. Според локалните верувања, пак, растението имало еден куп моќи. Жените од островите го користеле тајно како афродизијак, верувајќи дека го зголемува сексуалниот апетит. Мажите го користеле во време на војна, сметајќи дека ги прави невидливи и оттаму неранливи. 

„Веќе не им верувам на сопствените очи“ - како вештачката интелигенција влијае врз нашата доверба во слики

Неодамнешниот скандал со признанието на добитникот на главната награда на Светскиот натпревар за фотографија организиран од Сони, дека неговото дело е всушност креација на вештачка интелигенција, го постави загрижувачкото прашање: ако жирито составено од професионалци на овој престижен натпревар не можат да разликуваат лажна од реална фотографија, што останува за нас, останатите?

Вистинското потекло на изразот „ефектот на пеперутката“ има врска со диносауруси и нацисти

„Звукот на грмотевицата“ е краток расказ од Реј Бредбери, прв пат објавен во списанието Колиер во 1952. Тој се смета за извор на термин поврзан со теоријата на хаос, која според популарното толкување вели - замав на крило на пеперутка на една страна на светот може да предизвика ураган на спротивниот крај.

Како Едгар Алан По ја инспирирал играта „Скребл“

Од 1938, откако Алфред Батс ја измислил „Скребл“ - играта на составување зборови, од неа се продадени над 150 милион примероци. Проценето е дека на секој час околу 30.000 луѓе започнуваат да ја играат, на 30 различни јазици (меѓу кои и неофицијална македонска верзија). Но сето ова не би се случило да не бил Батс голем фан на Едгар Алан По.

Од 14-тото Биенале на млади уметници во МСУ: Треперливата рака (и срце?) на романтичниот робот-поет

Отвореноста на музеите по повод 18 април, Меѓународниот ден на културното наследство, нè поттикна да го посетиме Биеналето на млади уметници во Музејот на современа уметност во Скопје. 14-то издание по ред, тоа е една од најзначајните меѓународни манифестации за современа уметност во Македонија. Освен домашни учесници, годинава свои дела изложуваат 38 млади уметници од 13 други земји, дел по избор на кураторите, а дел пријавен на јавниот конкурс. Едно од нив ни остави посебен впечаток.

„Не ми се излегуваше“: шпанска спортистка помина 500 денови изолирана во пештера

Откако поминала скоро година и пол во речиси целосна изолација 70 метри под земја, Беатриз Фламини излегла од пештера во јужна Шпанија и прашала - Кој части пиво? Додека била внатре прочитала 60 книги, немала поим што се случува во надворешниот свет и била „во контакт со себеси“. Ја разбираме зошто не ѝ се излегувало.

„Разроката лигња“ - морското суштество кое има очи за гледање нагоре и надолу

Се вика „разрокaта лигња“, затоа што има еволуирано така за едно, големо око, да ѝ гледа накај површината на морето, а друго, помало, да ја следи активноста на морското дно. Нешто како кога човек би имал два пара очи, едни за преку ден, други за „инфрацрвен“ поглед ноќе.

Експлозивна велигденска традиција на еден грчки остров

Традиционално, сообраќајот на автопатот Пријателство и премините кон Грција се интензивира за време на велигденските празници. За жал ретко кој ќе стигне толку далеку на југ за да се запознае со велигденската традиција на островот Калимнос.

Колкав временски период може да се покрие во 250 зборови проза?

Времето во прозата полека но сигурно забрзува - ова е заклучок на научна статија во која истражувачите се обиделе да откријат кое е просечното времетраење опишано во типичен прозен пасус во литература на англиски јазик и како тоа се менувало во последниве векови.

Канамара Мацури: јапонскиот фестивал на пенисот

Секоја пролет, во првиот ден недела од април, илјадници локалци и туристи се собираат во Кавасаки за да го прослават принципот на плодност, инкарниран во машкиот полов орган. 

Од здрав пијалок до отров: историјата на еден забранет домашен алкохол кој со финта бил истиснат од пивото

Кога се зборува за забрана на алкохол обично се мисли на прохибицијата во САД oд 1920-тите. Но тој бил прогонувано зло и во други контексти, а таквите забрани, особено за домашно направениот „огнен пијалок“ знаат да важат и денес. Оваа приказна е од Колумбија и содржи интересни детали, од начинот на производство (спојлер: плунка) до европските бизниси и нивните интереси.  

60 години од „Птици“ на Хичкок: како авторката на расказот врз основа на кој е снимен ја предвидела еколошката криза

Антологискиот филм на Хичкок, „Птици“ е снимен врз основа на краток расказ на Дафне ди Морије од 1952. Во него промена во однесувањето на птиците се поврзува со влијанието на технолошкиот развој по Втората светска војна.

Уличниот чистач кој напиша книга за убавината среде ѓубрето

Се вика Мишел Симоне и до сега не бил познат надвор од својот роден Фрибург во Швајцарија. Локалците го знаат по веселото пеење додека го собира отпадот од улиците и по розата закачена на неговата количка за чистење. Откако на Инстаграм беше постирано видео од него кое стана вирално, се дозна дека тој е и писател.

Што оди после „Брат за брат...“?

Кога се употребуваат познати изреки и пословици нема потреба истите да се довршуваат, затоа што и говорникот и слушателот знае за што станува збор. Оваа економичност во изразувањето си има свое име.

Вистинската трилер приказна позади филмот за „Тетрис“

Толку обична игра, а толку необична приказна за неа, која вклучува КГБ оперативци, макијавелистички настроени милионери, бизнис местенки, уцени, мито и корупција. Од сега па натаму со малку поинакви очи ќе гледате како паѓаат делчињата од сложувалката.

Сè што сте сакале да знаете за сексот на бубашвабите, а ви било незгодно да прашате

Признаваме, насловот требаше да биде постручен и да гласи „сексот на бубашвабите еволуира како реакција на пестицидите“. Ама првиот е подобар, нели?

Треба ли да го канселираме Пикасо?

Тој е еден од најзначајните уметници на 20 век, но според многумина истовремено бил „монструозен женомрзец“. На 50 годишнината од смртта на Пикасо, по кој знае кој пат се преиспитува односот помеѓу личноста и делото на уметникот.

Научникот кој во 1940 направил веганска „волна“ од кикирики

Волнената облека постои откако луѓето почнале воопшто да се облекуваат и да одгледуваат овци. Нашите далечни предци ги користеле главно за три нешта: храна, облека и правење засолништа. Но во средината на минатиот век еден физичар се нашол на насловните страници за нешто што денес би го нарекле „веганско палто“, направено не од волна туку од - кикирики.

Како да не се убиеш (и зошто)

Кленси Мартин поголемиот дел од животот го поминал со две контрадикторни идеи во глава: „Би сакал да сум мртов - мило ми е што не ми успева да се убијам“. После 10 преживеани обиди напишал мемоар. 

Првиот пат кога уапсиле американски претседател

Не било за корупција. Не било за местење избори или соработка со странски служби. Било за брзо возење со - кочија.

Мане и Дега - другари или лути ривали?

Комплексната „лав-хејт“ врска помеѓу двајцата француски сликари е тема на нова изложба во Париз. Тие се конфронтирале, си завидувале, се обвинувале за имитаторство, но истовремено до крајот на животот си биле меѓусебна поддршка и инспирација.

Пронајдете ги 100-те дрвени тролови: дански уметник повикува на авантура

Томас Дамбо е познат по користење рециклирано дрво за своите големи и амбициозни скулптури, поставени во повеќе земји низ светот. До сега ги има 99. За јубилејната, стота, има замислено голем лов по богатство.

Хоакин Феникс ќе го глуми Наполеон во филм на Ридли Скот

Во 2013 излезе вест дека Спилберг ќе продолжи онаму кадешто застанал Кјубрик, кој напишал сценарио за животот на Наполеон во 1969, но никогаш не го снимил. Овој филм нема врска со тој муабет - Спилберг ќе снима серија во седум епизоди за ХБО, а Ридли Скот ќе си снима епски филм, со уште поепски актер во главната улога.   

Заборавената оперска пејачка Чанина Црвено Перо

Била од племето Мускоги од југозападниот дел на САД. Нејзиниот голем вокален опсег, супериорното легато, харизматичната појава и импресивниот мецосопран од неа направиле национална супер-ѕвезда. 

Почина Клаус Тојбер, креаторот на една од најпопуларните друштвени игри, „Катан“

На 70 години, по „кратка и тешка болест“ почина човекот кој ја има создадено една од нашите омилени „асталски“ игри, прв пат објавена во Германија во 1995.