Таг: јазик

Сте се обиделе да вденете конец во игла без исплазен јазик?

Она кога правиме нешто што подразбира прецизност на рацете и се фаќаме како несвесно јазикот ни ѕирка од устата? Ова можеби изгледа смешно, но открива една цела историја на еволутивни врски во човечкото тело.

Единствениот (загрозен) јазик чија граматика е заснована исклучиво на човечкото тело

Семејство на еден загрозен јазик, андаманскиот, сугерира дека раните луѓе ја користеле човечката анатомија како модел за реалноста. Сето зборообразување е поврзано со седумте зони на човечкото тело, кое така станува вистинска оска на светот. 

Папагалот - последен говорител на изумрен јазик

Вообичаено се вели дека еден јазик постои сè додека е жив и последниот негов говорител. Но што ако говорителот не е човек, туку - папагал?

Не можеме да се договориме што е „пингвин“ (не па за друго)

Дигиталниот речник на македонски јазик го дефинира пингвинот како „голема црно-бела јужнополарна морска птица што не лета, оди исправено, но вешто плива“. Слично стојат работите и во Меријам-Вебстер, речникот на англиски јазик, каде тоа е „исправена птица која не може да лета, а живее на јужната хемисфера“. Кога би прашале тројца од нас што е „пингвин“ сигурно не би добиле три ни приближно толку слични дефиниции.

На 22 април, Меѓународниот ден на Земјата: како се поврзани јазикот и климата

Светот почнува да станува неподносливо топол. Во летните месеци се случува школки на плажите на Калифорнија да се варат во сопствените оклопи. Купишта отпад се палат „од ништо“ и предизвикуваат огромни шумски пожари. Во меѓувреме, 90% од американските домови се ладат со клима уреди. Огромно количество енергија е потребно за да се избегне климатската реалност. Но изгледа како голема енергија да се вложува и во употреба на јазик кој ќе одбегне да нè алармира за истата. 

Што значи кога „умот ти собира волна“?

Во постарата литература на англиски често се појавува израз кој денес не е во употреба, а кој означува активност со која радо би се занимавале, ако ни се овозможи раатот.

Морбус Балканус - навредлив термин за хипохондрични мигранти

Луѓето од различни културни контексти ја доживуваат и ја изразуваат својата болест на различни начини. Доколку притоа не го зборуваат јазикот на земјата во којашто се дојдени, работите стануваат уште покомплицирани. Во германските говорни подрачја постои квази-дијагноза за нив. Всушност, ним не им е ништо, туку се само „медитеранци“, „балканци“ или „од Босфорот“.

Што значи ако нешто е „веројатно“ или „има шанси“ да се случи?

Некои зборови во колоквијалниот говор се доволно прецизни да искажуваат некаква тенденција. Но истовремено се крајно субјективни, па разликата во интерпретацијата на нивната тежина може да претставува голем проблем. Истражувачите и тука пронашле родови разлики.

Зошто слушаме музика чии стихови не ги разбираме?

Од француски шансони, преку корејски поп и латино песни, вообичаено е луѓето да слушаат песни чии текстови не ги разбираат. Ова не ги спречува да имаат дури и омилени песни помеѓу неразбирливите. Сето ова има врска со нешто што се вика „звучен симболизам“.

На меѓународниот ден на џезот: кога Дерида го интервјуираше Орнет Колман

Филозоф и музичар - на прв поглед не баш најприродниот пар, но кога зборуваат Дерида и Колман, на теми како импровизација, јазик и расизам, тоа делува баш така, многу хармонично и природно.

Што ако во некој јазик нема зборови за „фосил“ или „диносаурус“?

Природно-научните термини и концепти понекогаш се комплицирани самите по себе. Но ова дополнително се усложнува доколку во одреден јазик воопшто не постојат зборови за нив.

„Шлапкање“, „срк“ - децата побрзо учат зборови чиј звук е близок со нивното значење

Значењето на некои зборови се поврзани со нивниот звук. На пример „шлапкање“ е поврзан со звук кој реално се произведува доколку се шлапка (во вода, во кал), а „срк“ е приближно звукот кога нешто се срка од лажица, без грижа за бон-тонот. Според нова студија, ваквите зборови децата ги учат побрзо од оние другите.

Фамилекти: нашиот таен домашен сленг

Кога луѓето делат одреден простор, нивното колективно искуство може да резултира со посебен речник, па така микробранова да се вика „Чернобил“, а далечинско - „онаквото“.

Зулу кралот не се погребува, туку - се сади

72-годишниот крал на народот Зулу во Јужна Африка беше погребан оваа недела, во приватна церемонија обвиена во тајност. Но веста не се однесува на ваквиот „селебрити“ протокол туку на еден детал, кој кажува многу и за тој народ и за начинот на кој се сфаќа авторитетот на владетелот.

Како се губи еден јазик?

Станува збор за црцор на птици. Но тоа за нив е еден цел јазик, па оттаму секоја паралела со човечки јазици кои изумираат затоа што на нив едноставно не се (или сè помалку се) зборува, не се ни малку случајни.

Јазични сигнали: начин на зборување кој најавува раскинување врска

Кога не се задоволни од врската луѓето обично не зборуваат директно за тоа. Можеби не сакаат да си го признаат, или сметаат дека станува збор за период кој може да се надмине. Но начинот на кој се изразуваат во врска со себеси и другите може да содржи скриени сигнали.

И со „орвеловско“ се претера

Минатата недела во САД името на Орвел предизвика препукување помеѓу либералите и конзервативците, поради неговото наводно погрешно користење од страна на вторите.

На кој јазик би почнале да зборуваат деца растени во целосна изолација?

Хебрејски, старогрчки, египетски, санскритски. Ова биле јазиците за кои древните мислители тврделе дека би почнале да ги зборуваат деца растени само со други деца.

Дали навистина популистичкиот речник е поедноставен?

По повеќе години градење стереотип за Трамп како некој кој користи јазик „разбирлив за четвртоодделенец“, нови истражувања покажуваат дека тој и не е баш прост во споредба со неговите опоненти.

Левицата и десницата зборуваат на различни јазици - буквално

Студијата се однесува на САД, каде анализата на онлајн коментари покажале дека либералите и конзервативците користат различни зборови за слични искази. Како да зборуваат не на некаков сленг, туку на сосема различен јазик. 

Британците загрижени што нивните деца зборуваат „јутјуб“ англиски

Едно време разликата помеѓу британскиот и американскиот англиски се сведуваше на „томејто“/„томато“. Но младите јутјуб инфлуенсери (Американци или со местен американски акцент) го зголемуваат јазот.

Тину-нину: оваа статија ја има напишано робот

Во Гардијан неодамна објавија статија целосно напишана од страна на GPT-3, јазички модел од последната генерација кој користи машинско учење за да произведе текст кој личи на човечки. Морничавото е што ова не „личи“ на човечки, туку е камо-каде подобро од голем број човечки зборосоставувања.

Каков јазик ќе зборуваат луѓето што ќе ја колонизираат вселената?

Реалното меѓуѕвездено патување, тогаш кога би започнало, би било толку бавно, што јазикот на патниците би се менувал во од. Kога тие еднаш ќе пристигнат на дестинацијата и ќе ги информираат оние од некогашната дома за тоа, можно е вториве да не ги разберат.

Како се викаат луѓето што одбиваат да носат маски?

„Антимаскери“, „одбиватели“, „маскомразители“? Еден подзаборавен збор во англискиот почнува да се појавува во новински статии за луѓето кои сметаат дека носењето заштита им ги загрозува човековите права.